انواع روش های حفر چاه

از زمان های بسیار دور تا به امروز بشر به مقاصد مختلف خصوصا دستیابی به آب اقدام به انواع روش های حفر چاه نموده است. اگر چه در ابتدا حفر چاه به صورت دستی و حفر چاه آب با مته دستی انجام می گرفته است. اما امروزه با حذف نیروی انسانی، ماشین آلات و ابزارهای پیشرفته ای حفر انواع چاه را در اندازه های مختلف انجام داده و کار حفر چاه را به کمترین زمان ممکن رسانده اند. در این مقاله با بهترین تجهیزات و وسیله برای کندن زمین و حفر چاه آشنا می شویم.

علت ترکیدگی لوله

روش های مختلف حفر چاه

در انواع روش های کندن چاه، افراد با توجه به ابزار چاه کنی و ماشین آلاتی که سبب کندن زمین و حفر نمودن چاه مورد استفاده قرار می گیرند، حفر نمودن چاه را با نام های مختلفی بیان می کنند. که از جمله انواع روش های حفر چاه می توان به کندن چاه دستی، حفاری شوئیدنی، روش توربینی، مته دورانی، ماشین های حفر تونل، اوگر مارپیچی ممتد، مته ضربه ای بادی، اوگر میان تهی، مته چکشی، اوگرهای قطر زیاد، حفاری ضربه ای، مته دستی حفر چاه و… اشاره نمود.

روش های رفع بو

انواع روش های حفر چاه در دوران های مختلف

حفاری ضربه ای

دستگاه های حفاری ضربه ای و یا سوندوزها، دستگاه های ساده ای هستند که برای پژوهش های آب یابی بسیار مناسب هستند. از این دستگاه ها بیشتر برای چاه هایی که در داخل سنگ های مقاوم حفر می‌شود، استفاده می‌کنند. اصول کار سوندوز های ضربه ای خرد کردن سنگ هاست که این عمل به وسیله ای مته ای به نام مته حفاری یا ترپان انجام می‌گیرد.

مته ها به طور منظم از ارتفاع ثابتی روی سنگ فرود می‌آیند. دستگاه مجهز به یک خرک چهار قطبی و یا دکل است که مته های حفاری به وسیله یک قرقره برگشت روی آن آویزان می‌گردد.

این مته ها دارای حرکت رفت و آمدی می‌باشند و به منظور اجرای مانور های پایین و بالا رفتن، از دستگاه رفت و برگشت جدا گردیده و به یک وسیله ای به نام چرخ قرقره که برای جاگذاری لوله ها نیز به کار می‌رود، مربوط می‌باشند. خرک های جداشونده، چوبی یا فلزی هستند.

پایه ها روی دال های سیمانی که قبل از مونتاژ دستگاه تهیه می‌شوند، قرار می‌گیرند. دکل های خم شونده یا تلسکوبی، سوندوز های دستگاه های حفاری خود کار قابل حمل را مجهز می‌نمایند. ممکن است که این دکل ها به صورت دائمی در پشت یک کامیون ثابت شده باشند و دکل ها باید به وسیله کابل های محکم روی بلوک های سیمانی ثابت گردند.

حفر چاه چگونه انجام می شود؟

حفاری چرخشی

امروزه کاربرد دستگاه های حفاری چرخشی بسیار متداول شده است. این دستگاه ها را می‌توان در هر نوع زمین به کار برد. ولی برتری کاربرد آن ها در زمین های نرم بیشتر است. پیشروی این دستگاه ها در داخل سنگ های سخت به کندی صورت می‌گیرد. در این روش سر مته فولادی که متصل به انتهای لوله فولادی است، از سر چاه چاه به کمک موتور، حرکت دورانی می‌نماید. گل حفاری شده از داخل لوله به درون چاه تزریق شده و از اطراف لوله به سر چاه بر می‌گردد.

گل حفاری شده ضمن خنک کردن سر مته اعمال حمل خرده سنگ هایی که به وسیله سر مته از ته چاه تراشیده شده است، به سر چاه و جلوگیری از فشار طبقات سست و ریزش آن ها به داخل چاه را نیز انجام می‌دهد. با این روش حفاری دورانی چاه های بسیار عمیق حفر می‌گردند.

روش توربینی

حفاری که در آن سر مته به جای آنکه به کمک لوله فولادی دوران نماید، به وسیله توربینی که به عنوان نیروی محرکه که از گل حفاری شده و یا الکتریسیته استفاده می‌نماید، حرکت می‌کند. در این روش قسمت متحرک تنها سر مته در عمق چاه خواهد بود. بنابراین می‌تواند سرعت دورانی به مراتب بیشتری را داشته باشد. از نظر سرعت عملی که در این روش دارد دارای برتری اقتصادی زیادی است.

چگونگی حفر چاه به روش دستی

چگونه چاه آب حفر کنیم؟ روش حفر چاه دستی و حفر چاه آب دستی؛ سنتی ترین روش از انواع روش های حفر چاه، کندن زمین توسط مقنی می باشد. به این صورت که فردی با نام مقنی چاه را تا اندازه ی لازمی کنده و به عمق زمین پیش می رود. سپس برای جلوگیری از ریزش چاه بدنه ی داخلی چاه را به کمک بلوک های سیمانی که کول نامیده و به شکل استوانه های سیمانی هستند، پوشش دهی می کند. مهمترین مزیتی که اینگونه حفاری های دستی دارند این بوده که درون چاه می توان جهت حفاری را تغییر داده و به صورت افقی مسیری را حفر نمود که انجام این روش می تواند میزان آبدهی چاه را بهبود بخشیده و از منابع آب زیرزمینی استفاده حداکثری را داشت.

نحوه انجام انواع روش های حفر چاه

نحوه حفر چاه عمیق با انواع دستگاه حفاری چاه، در بسیاری از انواع روش های حفر چاه دستگاه های متنوعی با وارد آوردن نیرو سبب شده تا سازنده های زمین خرد شده و سطوح مختلفی از گل و لای و سنگ های خرد شده به بیرون رانده شود. به فرض مثال در حفاری چاه ضربه ای و حفاری چاه مته ای به صورت استوانه ای بلند و سنگین از قسمت مورد نظر بالا رفته و به شدت پایین می آید. که در این روش دستگاه حفر چاه مورد استفاده با کمک ضربه هایی که مته های سنگین به سازنده های کف چاه وارد می کند سبب شده تا چاهی در قسمتی از زمین حفر شود. امروزه برای کندن چاه های فاضلاب شهری از این روش استفاده می شود. اصولا در قسمت های مختلف پوشش دهی زمین برای حفر چاه های بسیار عمیق از حفاری ضربه ای استفاده می شود. روش دیگری از حفر چاه حفاری چرخشی است. در این روش استوانه ای بلند و سنگین به صورت چرخشی سبب ایجاد حفره در زمین می شود. گل حفاری نوعی ماده مخصوص است که در حفاری چرخشی از سر مته به داخل چاه وارد شده و از قسمت بالای چاه به بیرون هدایت می شود. در چنین روشی همراه با این گل مخصوص تمام ذراتی که از حفاری در کف چاه به جای مانده به خارج از چاه رانده می شود. معمولا برای حفر چاه در زمین هایی که از سنگ های مقاوم تشکیل شده اند از اوگر مارپیچی ممتد استفاده می شود.