تفاوت‌های بین لوله‌کشی تاسیسات ساختمانی و لوله کشی صنعتی

لوله‌ها و لوله کشی از موضوعاتی بسیار مهمی هستند که در تاسیسات ساختمانی و صنعتی همواره مطرح هستند. فرقی ندارد که قصد دارید تا یک ساختمان مسکونی را احداث کنید و یا اینکه می‌خواهید دست به راه اندازی یک کارخانه صنعتی بزنید؛ بدون شک برای طراحی تا اجرای تاسیسات به لوله‌های مختلفی نیاز پیدا خواهید کرد تا در انتقال سیالات مورد نظر شما نقش لازم را ایفا کنند. همین امر موجب شده تا دو نوع مختلف لوله کشی با نام‌های لوله کشی تاسیسات ساختمانی و لوله کشی خطوط صنعتی یا پایپینگ به وجود بیایید. اما آیا می‌دانید که تفاوت لوله کشی و پایپینگ چیست؟

پایپینگ یا لوله کشی صنعتی

اما زمانی که نیاز باشد از لوله و لوله کشی در مقیاس‌های بزرگ صنعتی استفاده کنیم، دیگر معیارهای فنی و قوانین و مقررات لوله کشی تاسیسات کارآمد نخواهند بود. از این رو باید انواع دیگری از سیستم‌های لوله کشی مطرح شوند که نیازهای بخش صنعتی را برآورده کند. لوله کشی صنعتی یا به اصطلاح پایپینگ (Piping) به همین دلیل مطرح شده است. اما منظور از پایپینگ چیست؟ پایپینگ به مجموعه از لوله‌ها، اتصالات، تجهیزات و قطعات دیگری گفته می‌شود که برای سیستم لوله کشی در مقیاس‌های بزرگتر و برای مقاصد صنعتی استفاده می‌شوند. در صنایع شرایط محیطی، نیازهای عملکردی و نوع سیالات بسیار متفاوت هستند.

به کمک پایپینگ می‌توان مواد و متریال‌های مختلفی را جا به جا کرد. از این رو لوله کشی صنعتی برای منتقل کردن، مخلوط کردن، جداسازی، تخلیه، اندازه گیری و یا حتی کنترل سیال مورد استفاده قرار می‌گیرد. به کمک لوله کشی صنعتی می‌توان حجم زیادی از سیالات مختلف و گازها را در مسیرهای بسیار طولانی و پر پیچ و خم انتقال داد. بدین صورت راندمان کاری صنایع افزایش پیدا خواهد کرد.

فنر زنی چگونه انجام میشود؟

ویژگی‌های بارز لوله کشی صنعتی

تفاوت لوله‌کشی ساختمانی و لوله کشی صنعتی یا پایپینگ به دلیل ویژگی‌های متفاوت این دو نوع لوله‌کشی، بروز پیدا می‌کند. لوله کشی صنعتی دارای ویژگی‌های بسیار خاص‌تر و مهمتری است که صنعتگران باید به آن‌ها توجه ویژه‌ای داشته باشند. از مهمترین این ویژگی‌ها، بحث نیازهای عملکرد است. از طرف دیگر، هزینه‌هایی که برای اجرای لوله کشی صنعتی انجام می‌شود، بخش قابل توجهی از هزینه‌های پیاده‌سازی مراکز صنعتی را به خود اختصاص می‌دهد. اما باید تعادل مناسبی بین پاسخگویی به نیازهای عملکردی و هزینه‌ها در بهینه‌ترین حالت ممکن بوجود آید.

از سوی دیگر، یکی دیگر از ویژگی‌های بارز لوله کشی صنعتی، ایمنی بالای این سیستم‌ها است. به یاد داشته باشید که به کمک سیستم پایپینگ مایعات و گازها که گاهی خطرناک و بعضا سمی نیز هستند انتقال داده می‌شوند. در صورتی که یک سیستم لوله کشی صنعتی ایمنی لازم را نداشته باشد، احتمال نشتی در لوله‌ها افزایش پیدا کرده و خطرات بسیار زیادی را با خود به همراه خواهد آورد. امروزه کنترل مرتب سیستم‌های لوله‌کشی برای عدم نشتی در طول عمر تجهیزات بسیار مورد توجه است و از الزامات محسوب می‌شود.

بازسازی چاه چه روش هایی دارد؟

لوله کشی ساختمانی

در صنعت ساختمان سازی، به لوله کشی و تاسیسات به عنوان یکی از ارکان اصلی توجه ویژه‌ای می‌شود. به این نوع لوله‌کشی، لوله‌کشی ساختمانی یا Plumbing نیز می‌گویند. لوله‌هایی که در این سیستم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند باید ویژگی‌ها و قابلیت‌های خاصی داشته باشند تا بتوانند به خوبی از عهده وظایف خود برآاییند. از این رو در کنار معیارهای فنی و مهندسی مورد نظر طراحان، قوانین و مقررات ویژه‌ای نیز برای لوله کشی تاسیسات ساختمانی وجود دارد و نیاز است تا استانداردهای آن به صورت کامل رعایت شود.

در صورتی که قصد پیاده‌سازی لوله کشی تاسیسات را دارید، باید به این نکته توجه داشته باشید که این مورد علاوه بر هزینه‌های اجرایی و نصب، نیاز به پرداخت هزینه‌هایی برای نگهداری در طول عمر خود دارد. همچنین برای آن که از ایمنی لوله کشی تاسیسات مطمئن شوید، نیاز است تا بازرسی‌های دوره‌هایی نیز انجام گردد. قوانین و شرایطی که برای لوله کشی تاسیسات تعریف می‌شود، حتی ممکن است گزینه‌های شما برای انتخاب نوع لوله و اتصالات مناسب را هم تحت تاثیر قرار دهد.

لوله‌هایی که در سیستم لوله کشی تاسیسات مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید بتواند در شرایط کاری تعریف شده از خود مقاومت و کارایی مناسبی را نشان دهند. از این رو لوله‌های مورد استفاده بر اساس امکانات اجرایی و نگهداری، قیمت، میزان فشار، عوامل خورنده و سایر ملزومات در دسته‌بندی‌های مختلفی قرار می‌گیرند. دسته‌بندی‌هایی که باعث ایجاد تفاوت لوله‌کشی با پایپینگ خواهد شد.

کاربردهای لوله کشی تاسیسات ساختمانی

برای دسترسی پیدا کردن به آب شرب بهداشتی، نیاز است تا بهترین و مناسب‌ترین مواد را برای لوله کشی تاسیسات انتخاب کنیم. به یاد داشته باشید که این لوله‌ها در جای جای ساختمان‌ها و منازل مسکونی وجود دارند و می‌توانند شرایط دمایی و محیطی مختلفی داشته باشند. از جمله مهمترین کاربردهای لوله کشی تاسیسات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

انتقال و توزیع آب شرب
انتقال و توزیع گاز شهری و سایر انواع سوخت
هدایت و دفع فاضلاب
سیستم‌های گرمایش و سرمایش

تجهیزات و اجزا لوله کشی صنعتی (پایپینگ)

اما اگر بخواهیم تفاوت لوله کشی و پایپینگ را شرح دهیم، بدون شک می‌توان به تجهیزات مورد استفاده در هر کدام از این روش‌ها اشاره کرد. در لوله کشی تاسیسات ساختمانی به مراتب از تکنولوژی‌ها، تجهیزات و مواد با تنوع کمتری برای لوله کشی استفاده می‌شود. این در حالی است که به دلیل محیط و شرایط کاری متنوع و ویژه و همچنین مواد و متریال متفاوتی که در سیستم‌های لوله کشی صنعتی استفاده می‌شود، نیاز به تجهیزات و وسایلی بسیار متنوعی است که از پس چنین عملیات سنگینی بربیایند.

به یاد داشته باشید که در پایپینگ گاهی نیاز است تا سیالات خورنده، آلاینده و همچنین قابل اشتعال و خطرناک را در شرایط مختلف، تحت فشار و یا خلا انتقال دهیم. به همین دلیل باید از تجهیزاتی استفاده کرد که در کنار ایمنی بالا، عملکردی قابل اطمینان نیز داشته باشند. اما اگر می‌خواهید بدانید که منظور از تجهیزات سیستم پایپینگ چیست، نگاهی به مٍال‌های زیر بیاندازید:

لوله‌های مخصوص (جدار ضخیم و جدار نازک، انواع جنس‌ها و آلیاژها، درزجوش و بدون درز)
دریچه‌های کنترل
انواع شیرهای دستی و اتومانیک
ابزارآلات کنترل جریان
فلنج‌ها و انواع انصالات جوشی و دنده‌ای
ابزارهای کنترل دما
تکیه‌گاه‌های لوله
پیچ و مهره‌های مخصوص
واشرها و انواع گسکت‌ها
افشانه‌ها و نازل‌ها
اوریفیس‌ها و گیج‌های اندازه‌گیری

تفاوت لوله کشی و پایپینگ

حال که اندکی با لوله کشی تاسیسات ساختمانی و صنعتی یا پایپینگ آشنا شدید، زمان آن رسیده است تا در خصوص تفاوت بین این دو نوع سیستم لوله کشی بیشتر صحبت کنیم. با این که هر دو وظیفه انتقال سیالات را به عهده دارند، اما به دلیل ویژگی‌ها، شرایط و نوع سیال منتقل شده، تفاوت‌های فاحشی بین این دو وجود دارد. از جمله مهمترین تفاوت‌های بین لوله کشی تاسیسات و پایپینگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خطرات موجود

در پیاده‌سازی سیستم پایپینگ، احتمال بروز خطر بسیار زیاد خواهد بود. در حالی که در سیستم لوله کشی تاسیسات، این خطرات بسیار ناچیز و محدود هستند. از این رو نیاز است تا از نیروهای ماهر، تجهیزات و دستگاه‌های به خصوص، لوازم ایمنی و… برای کاهش خطرات لوله کشی صنعتی استفاده شود.

از جمله خطراتی که ممکن است در سیستم‌های لوله کشی صنعتی یا پایپینگ به وجود بیایید می‌توان به بروز حوادث جانی، تخریب سازه‌های صنعتی، آسیب به دستگاه‌ها و تجهیزات، آلودگیهای شیمیایی و… اشاره کرد. به یاد داشته باشید که بسیاری از این آسیب‌ها در کنار هزینه‌های سنگین، خسارات برگشت ناپذیری را به جای می‌گذارند.

سیال قابل انتقال

از جمله اصلی‌ترین و مهمترین تفاوت لوله کشی و پایپینگ، نوع سیالی است که به کمک چنین سیستم‌هایی، منتقل می‌شود. در لوله کشی تاسیسات ساختمانی ماده منتقل شده، معمولاً آب شرب و آشامیدنی است. این مایع کمترین خطر ممکن را داشته و در دسته مایعات بی‌اثر جای گرفته است. اما در سوی دیگر، سیالات و گازهای خطرناک و واکنشی مختلفی به کمک سیستم پایپینگ جا به جا می‌شوند. همچنین ممکن است گاهی مواد غذایی و آشامیدنی در سیستم لوله کشی صنعتی انتقال پیدا کنند.

از این رو به دلیل احتمال بالای نشت، خوردگی، انفجار، خطرات زیست محیطی، بروز آلودگی و مسمومیت در مواد غذایی و… نیاز است تا از لوله‌هایی با جنس‌های به خصوص در صنعت پایپینگ استفاده شود.

تخصص و طراحی

اگر بخواهیم در خصوص تفاوت لوله کشی با پایپینگ صحبت کنیم، بدون شک باید به تخصص و طراحی اشاره کرد. برای پیاده‌سازی لوله کشی صنعتی، نیاز به نیروهای خبره و متخصص در این زمینه داریم. برای مثال باید از مهندسین با تحصیلات بالا که دارای تجربه کافی هستند برای طراحی و اجرای سیستم لوله کشی صنعتی کمک گرفت. این در حالی است که یک مهندس تاسیسات تازه‌کار هم می‌تواند با اندکی تجربه به خوبی از پس طراحی، پیاده‌سازی و نصب بسیاری از لوله‌کشی‌های تاسیساتی ساده برآید. البته این گفته به هیچ عنوان به معنی کم اهمیت بودن نکات ایمنی و سایر معیارها در طراحی تاسیسات ساختمانی نیست.

مهندسینی که برای لوله کشی صنعتی کار طراحی و اجرا را به عهده دارند، باید به قوانین و مقررات روز دنیا در خصوص پیاده‌سازی سیستم‌های پایپینگ آشنا بوده و گواهینامه‌های لازم را کسب کرده باشند. همچنین دارای تخصص و تجربه کافی در این زمینه باشند تا طراحی و پیاده‌سازی خطوط لوله کشی صنعتی بسیار حساس را با دقت بالایی انجام دهند.